Afgelopen februari was de zachtste februari sinds het begin van de metingen. Ook als je geen besparingsmaatregelen hebt genomen, is de kans dus groot dat je afgelopen maand minder gas hebt verbruikt dan in februari 2023. Hoe kan je het effect van eventuele besparingsmaatregelen dan toch terugzien in je gasverbruik?
Hieronder is de gemiddelde temperatuur in februari in 2023 en 2024 weergegeven voor een weerstation van het KNMI uit alle provincies. Er is een groot verschil te zien tussen de jaren: gemiddeld was februari dit jaar zo’n 2 °C warmer dan een jaar eerder. Ook binnen Nederland zijn verschillen te zien: gemiddeld was het in februari 2024 in Zeeland 1,1 °C warmer dan in Groningen.
Als je je gasverbruik van februari 2024 vergelijkt met het jaar ervoor, is het te verwachten dat het verbruik dit jaar lager was doordat het buiten warmer was. Om het toch te kunnen vergelijken, kun je het maandverbruik corrigeren voor het verschil in buitentemperatuur. Dat kan door middel van graaddagen.
Graaddagen
Stel dat voor een huishouden in De Bilt het gasverbruik van de twee opeenvolgende februari’s er als volgt uit zag:
| Maand | Gasverbruik (m³) |
|---|---|
| Februari 2023 | 105 |
| Februari 2024 | 85 |
Een graaddag is een maat om gasverbruik te corrigeren voor de buitentemperatuur. Het geeft aan hoeveel graden de gemiddelde temperatuur op een dag onder een bepaalde referentietemperatuur was. Vaak wordt als referentietemperatuur 18 °C genomen. Een dag met een gemiddelde temperatuur van 10 °C levert 8 graaddagen op. Als de gemiddelde temperatuur boven de referentietemperatuur ligt, levert dat 0 graaddagen op.
Het gasverbruik kan nu gedeeld worden door het aantal graaddagen en daarmee is het gasverbruik gecorrigeerd voor de buitentemperatuur:
| Maand | Gasverbruik (m³) | Graaddagen De Bilt | Gasverbruik (m³ per graaddag) |
|---|---|---|---|
| Februari 2023 | 105 | 345 | 0,30 |
| Februari 2024 | 80 | 285 | 0,28 |
Ook na correctie voor de buitentemperatuur is het gasverbruik in februari 2024 van dit huishouden lager dan in 2023. Dat verschil zou kunnen wijzen op het effect van energiebesparende maatregelen die de inwoners genomen hebben.
Graaddagen geven een goede indicatie, maar zeggen niet alles. Graaddagen zijn gebaseerd op het idee dat de verwarming aan moet als de gemiddelde buitentemperatuur onder de 18 °C komt en dat is niet voor elke woning direct het geval. Daarnaast wordt gas vaak niet alleen gebruikt voor verwarming, maar ook voor warm water en koken, en die laatste twee zijn niet per se afhankelijk van de buitentemperatuur. Ook kan het gasverbruik variëren doordat de bewoners de ene maand bijvoorbeeld veel meer van huis waren dan de andere. Verder corrigeren graaddagen alleen voor de temperatuur, terwijl ook andere weersfactoren zoals wind en zonneschijn van invloed zijn op hoeveel er gestookt moet worden. In februari 2023 waren er in De Bilt bijvoorbeeld 102 uren waarin de zon scheen, tegenover een sombere 38 uur in de afgelopen maand.
Zelf met graaddagen rekenen? Hier vind je een voorbeeld hoe je met Python KNMI-weerdata op kunt halen.
